در سال های جنگ تحمیلی، شهر مشهد قطب پذیرش مجروحان جنگی بود

استاد پیشکسوت و معاون امور جنگ دانشگاه علوم پزشکی مشهد در دوران دفاع مقدس گفت: شهر مشهد در سال های جنگ تحمیلی به عنوان یکی از نقاط امن کشور برای درمان مجروحین به شمار می رفت و علاوه بر این، اساتید و دانشجویان بسیاری از دانشگاه علوم پزشکی مشهد، به شوق خدمت به مجروحین، داوطلبانه عازم خط مقدم جبهه ها شده و شماری از آنان در این مسیر به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.

دکتر محمد تقی رجبی مشهدی در گفتگو با وبدا، ضمن گرامیداشت یاد حماسه سازان پر افتخار انقلاب اسلامی، در مقدمه ای به اقدامات غیرانسانی رژیم صهیونسیتی و به شهادت رساندن هزاران انسان بی‌گناه در مناطق فلسطین و لبنان اشاره و اظهار امیدواری کرد؛ با پایان یافتن اقدامات ضد بشری رژیم غاصب صهیونیسم در این مناطق، آرامش و ثبات در آینده ای نزدیک بر جهان حاکم شود.

وی، دوران دفاع مقدس و جنگ هشت ساله ایران در برابر رژیم بعث عراق را، عرصه خودسازی و بالندگی نسل جوان در آن سالها برشمرد و گفت: قطعاً نسل های بعدی و جوانانی که پس از دوران جنگ تحمیلی پا به عرصه جهاد و کار گذاشته اند، به تأسی از رزمندگان جوان دوران دفاع مقدس به صیانت از شرف و حیثیت جهان اسلام در مقابل استکبار جهانی و رژیم صهیونسیتی خواهند پرداخت.

دکتر رجبی مشهدی، با اشاره به دوران دانشجویی خود که مصادف با سالهای پایه گذاری انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی بوده، اظهار کرد : در آغازین روزهای جنگ تحمیلی، بنده به عنوان انترن در بیمارستان قائم (عج) مشهد مشغول به تحصیل بودم و با توجه به اینکه همزمان در جهاد سازندگی هم فعالیت‌های درمانی را در روستاهای مختلف و مناطق محروم داشتیم و اساتید، دستیاران و انترن‌ها از بیمارستان‌های قائم (عج) و امام رضا(ع) به مناطق مذکور اعزام می‌شدند، با آغاز جنگ تحمیلی این افراد، در قالب تیم‌های اضطراری به مناطق جنگی اعزام شدند و بنده نیز در همین ایام به منطقه سوسنگرد رفتم و در آنجا مدیریت بیمارستانی را بر عهده گرفتم که در تیررأس توپ‌های خمسه خمسه صدام بود و پرسنل درمان آن ( که اغلب پزشکان خارجی بودند) به دلیل جنگی بودن منطقه بیمارستان را ترک کرده بودند.

وی ادامه داد: در این بیمارستان من به همراه یکی از استاژرهای دانشگاه تهران (آقای دکتر مسیح هاشمی) و چند تن از طلبه‌های شهر قم که به سوسنگرد آمده بودند و پس از آموزش‌هایی که به ایشان داده شد، به عنوان بهیار به ما در درمان مجروحان کمک می‌کردند، کار درمان مجروحان را انجام می دادیم و معمولاً بعد از انجام معالجات اولیه، مجروحین به اهواز اعزام می‌ شدند.

فرایند اعزام هم معمولاً در طول روز انجام می‌شد، چون شب ها نقاطی که در آن چراغی روشن می‌شد مورد هدف دشمن قرار می‌گرفت. این اولین تجربه من در خط مقدم جبهه و اورژانس خط بود، همچنین در آن ایام عملیاتی در منطقه دارخوین با نام " فرمانده کل قوا / خمینی روح خدا " انجام شد که بنده نیز شرکت داشتم و یکی از خاطراتی که از این عملیات به یاد دارم، حضور سردار صفوی در جمع مجروحین بود، ایشان پس از مداوای اولیه قرار بود برای ادامه فرایند درمان به اهواز اعزام شوند اما نپذیرفتند و در منطقه ماندند.

دکتر رجبی مشهدی که در دوران جنگ تحمیلی به عنوان معاون امور جنگ دانشگاه علوم پزشکی مشهد، خدمات شایانی را به مجروحین و بیماران سراسر کشور در شهر مشهد ارائه نموده، در این خصوص نیز گفت: با توجه به اینکه شهر مشهد در زمان جنگ به عنوان یکی از شهرهای امن و دور از تیرراس دشمن محسوب می‌شد و هواپیماهای بعثی نمی توانستند به این منطقه حمله کنند، معمولاً مجروحان از جبهه‌های شمال، غرب و جنوب به این شهر اعزام می شدند و در واقع مشهد قطب پذیرش مجروحان بود. بعدها هم مجروحان شیمیایی اضافه شدند و در بیمارستان امام رضا(ع) توسط استاد دکتر بلالی و استاد دکتر فرهودی برنامه‌های آموزشی برای سایر پزشکان فراهم و درمان مجروحان شیمیایی در مشهد انجام می‌شد.

وی همچنین گفت: در آن ایام، بنده رزیدنت جراحی در بیمارستان امام رضا(ع) بودم و با توجه به اینکه مسئولیت کمیته بهداشت و درمان جهاد سازندگی را هم عهده دار بودم، شیرخوارگاهی راکد را که متعلق به شهرداری بود و در جنب بیمارستان امدادی قرار داشت از شهرداری گرفتیم و حدود ۲۰۰ تخت فرسوده که در بهداری و دانشگاه بود را توسط نیروهای جهادی در آن مکان قرار دادیم و با کمک پرسنل داوطلب دانشگاه، بهداری، دستیاران رشته‌های جراحی، ارتوپدی و مغز و اعصاب برنامه‌های ویزیت مکرر گذاشتیم .( آقای دکتر توسلی که هم اکنون استاد جراحی بیمارستان قائم (عج) هستند در آن زمان دانشجو بودند و به عنوان مسئول نقاهتگاه فعالیت می کردند) این نقاهتگاه کمک بزرگی برای پذیرش مجروحانی بود که اقدامات سبک‌تر درمانی نیاز داشتند و به این ترتیب امکان بستری کردن مجروحانی که شرایط بحرانی‌تری داشتند در بیمارستان‌های قائم(عج) و امام رضا(ع) فراهم می شد؛ همینطور بیماران شهر مشهد و زائرین.

وی در خصوص زمان فعالیت خود در جایگاه معاونت امور جنگ دانشگاه نیز گفت: پس از فارغ التحصیل شدن در رشته جراحی عمومی در سال 1366 مشغول به فعالیت به عنوان معاون امور جنگ در دانشگاه علوم پزشکی مشهد شدم و تا سال 1368 که جنگ ادامه داشت به عنوان معاون جنگ دانشگاه علوم پزشکی مشهد فعالیت می‌کردم. در آن زمان، روند درمان مجروحین را در سطح شهر طوری برنامه‌ریزی کرده بودیم که با استفاده از ظرفیت‌های کلینیک ویژه، بتوانیم مجروحینی که مدت‌ها در نوبت عمل بودند را توسط همکاران متخصص جراحی و ارتوپدی در کمترین زمان ممکن درمان کنیم و در عرض مدت کوتاهی، عمل هایی که گاهاً تا ۹ ماه طول می‌کشید، به روز رسید و این سرعت کار، کمک شایانی به مجروحین کرد.

دکتر رجبی مشهدی، در رابطه با حضور منظم نیروهای متخصص و کادر درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در جبهه های جنگ نیز گفت: در اعزام‌هایی که از معاونت امور جنگ دانشگاه داشتیم، معمولا همه همکاران متخصص دانشگاه، در طول سال یک ماه را به جبهه مأمور می‌شدند و تنظیم این برنامه هم توسط معاونت امور جنگ دانشگاه انجام می شد. همینطور از پزشکان سطح شهر هم گروه‌هایی حضور داشتند و شهدایی نیز تقدیم شد؛ از جمله دکتر ارسلان عزیزی و یکی از دستیاران ارتوپدی بیمارستان امام رضا(ع) که متأسفانه اکنون نام ایشان را در ذهن ندارم. وی اضافه کرد: دانشگاه علوم پزشکی مشهد بسیاری از اساتید و دانشجویان گرانقدر خود را در راه دفاع از وطن و تمامیت ارضی ایران تقدیم کرد و امیدواریم که دانشجویان عزیزمان، قدر شرایط فعلی کشور را بدانند و آگاه باشند که در چه شرایط سختی این امنیت و اقتدار میهن حاصل شد.

وی خاطرنشان کرد: در ایام جنگ تحمیلی همکاران ما ، هم در دانشگاه فعالیت می‌کردند و کشیک‌های بخش را داشتتند و هم در بازه‌های زمانی ۱۰ روزه و ۲۰ روزه به جبهه ها اعزام می شدند؛ بویژه در ایامی که حمله بود، معمولا روز قبل اعلام می‌کردند و ما با هواپیماهای ۱۳۰ در مناطق جنگی، بیمارستان‌های صحرایی و اورژانس‌های خط مستقر می شدیم.

حتی در زمانی که بنده امتحان بورد تخصصی جراحی داشتم، آزمون ما یک ماه به تأخیر افتاد تا بتوانیم در عملیات کربلای ۵ حضور داشته باشیم و مجروحان زیادی هم از آن عملیات برای درمان به بیمارستان ما منتقل شدند، در مجموع سختی‌های بسیاری در آن سال‌ها تجربه شد و امیدوارم که همگی قدر امنیت و داشته‌های کنونی کشورمان را بدانیم و علی رغم همه محدودیت‌ها و کمبودها، که البته نسبت به شرایط زمان جنگ تحمیلی بسیار  کمتر است، از تمامیت ارضی و هویت ملی و اسلامی خود دفاع کنیم، همچنین امیدوارم همکاران ما و کادر درمان در بیمارستان‌های دولتی که با پول مردم عزیز کشور ساخته شده، بتوانند به قشر محروم و نیازمند ایران خدمت رسانی شایسته داشته باشند.

دکتر رجبی مشهدی همچنین تأکید کرد: به لطف خداوند کشور ما امروز با توان دفاعی بالا در منطقه دارای اقتدار است و دشمنان را از حمله به ایران منصرف کرده‌ایم؛ این در حالی است که در زمان جنگ تحمیلی، حتی امکانات اولیه‌ای همچون سلاح و سیم خاردار در اختیار ما نبود و بعضاً افرادی با سلاح شکاری به میدان جنگ می‌رفتند.

این استاد پیشکسوت در خصوص درمان یکی از بیماران ویژه‌ی خود، در ایام جنگ تحمیلی هم گفت: در سال 1361 که مجروحین زیادی را با هواپیما به مشهد می‌آوردند، سردار عزیز شهید سلیمانی نیز که به عنوان یکی از فرماندهان جنگ دچار جراحت شده بود، در بیمارستان قائم (عج) بستری و دست ایشان ( همان دستی که در فرودگاه بغداد همراه با انگشتر باقی ماند ) در بخش جراحی بیمارستان مداوا شد و اکنون یادمان دست سردار شهید، در بیمارستان قائم (عج) قرار داده شده است... یاد همه شهدای راه حق سبز؛ به ذکر صلوات.