عضو هیأت علمی گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: شیر تنها مختص کودکان نیست و باید در تمام طول دوران زندگی به‌طور روزانه مصرف شود.
دکتر سارا موحد در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: شیر منبع بسیار خوبی از پروتئین بوده که در آن ویتامین‌های محلول در چربی و گروه b و املاح کلسیم و منیزیوم وجود دارد، ما غنی‌سازی شیر را داریم که از طریق ویتامین d صورت می‌گیرد که منبع بسیار خوبی از این نوع ویتامین بوده که در جامعه کمبود آن شایع است.
وی تصریح کرد: کیفیت پروتئین شیر بسیار بالاست و منبع بسیار مناسبی برای بیمارانی همچون بیماران کلیوی که احتیاج به منابع پروتئینی با کیفیت بالا دارند بوده و اهمیت دیگر آن در رشد خوب کودکان است و باید کودکان را از همان سنین کودکی تشویق به شیر خوردن کنیم تا این کار به یک عادت روزانه برای آنها تبدیل شود.
عضو هیأت علمی گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه شیر بهتر است ساده خورده شود و با کاکاهو، شکر و دیگر افزودنی‌ها ترکیب نشود و این سرمایه غذایی باید بدون کم و زیاد کردن چیزهای دیگر مصرف گردد، خاطرنشان کرد: همچنین باید اشاره کنیم که برخی از خانواده‌ها نگرانی‌هایی بابت کیفیت شیرهای پاستوریزه شده در کارخانه ها دارند که باید بگوییم این محصول یا کیفیت بالا و با نظارت سازمان ملی استاندارد آماده شده، ضمن اینکه در زمان تهیه شیرخام از گاوداری هم تست‌های مخصوص و موردنیاز انجام می‌شود تا اگر هرگونه مشکلی در مباحث آلودگی، کیفیت مواد و پروتئین و غیره وجود داشت آن شیر جهت پاستوریزه شدن و تبدیل شدن به یک محصول لبنی مورد استفاده قرار نگیرد.
دکتر موحد افزود: برخی افراد معتقدند که شیرهای فله از کیفیت بالاتری به نسبت پاستوریزه‌ها برخوردار است که این سخن درست نیست و در خیلی از وقت‌ها دیده شده شیری که وارد چرخه پاستوریزه شدن نشده به چرخه فله ورود پیدا کرده است.
وی گفت: عده‌ای می‌گویند که ما نگران کاهش کیفیت شیر پاستوریزه هستیم، زیرا در داخل آن آب می‌ریزند، سخنی که به‌واقع غلط است، وقتی شیر وارد فاز تولید لبنیات می‌شود یک مرحله خامه‌گیری را پشت سر می‌گذارد و پس از جداشدن مواد محلول در چربی، بر حسب نوع محصولی که می‌خواهد تولید شود و همچنین غلظت چربی آن (بدون چربی، کم چرب، چربی متوسط و پر چرب) مراحل تولید آن محصول لبنی انجام می‌شود.
متخصص تغذیه با اشاره به اینکه سخن نادرست دیگری در خصوص شیر مطرح شده این است که به خاطر اینکه ضدعفونی انجام شود به آن وایتکس اضافه می‌کنند، تأکید کرد: این مورد هم درست نیست، زیرا خود پاستوریزه کردن موجب حذف میکروب‌های مضر و حفظ باکتری‌های مفید می‌شود، چیزی که در موارد فله وجود ندارد، ما در زمان جوشاندن ٢۰ دقیقه‌ای شیرهای فله می‌بینیم که بسیاری از املاح و پروتئین‌های شیر از بین می‌روند و کیفیت آن شیر هم پائین می‌آید و می‌توانیم بگوییم که از این نظر هم کیفیت شیرهای پاستوریزه بالاتر از فله است.
دکتر موحد اضافه کرد: در خصوص شیرهای پر چرب و کم چرب باید بگوییم هرچه قدر که میزان چربی شیر کمتر باشد به همان نسبت ظرفیت پذیرش املاح مفید بیشتر است و مصرف این نوع شیر برای گروه‌های مختلف سنی از جمله کودکان و سالمندانی که نگران وزن‌گیری آنان نیستیم مناسبت‌تر است.
عضو هیأت علمی گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: رژیم بدون چربی نباید گرفت، زیرا اختلال در جذب اسیدهای چرب ضروری و ویتامین‌های مؤثر محلول در چربی ایجاد می‌نماید و بهترین کار این است که همان مقدار کم و به‌اندازه مورد استفاده قرار بگیرد.
دکتر موحد در خصوص افرادی که حساسیت به شیر دارند، گفت: ما ٢ نوع عمده این حساسیت را داریم که یک مورد آن لاکتوز (قند) و دیگری پروتئین بوده و توصیه می‌کنیم در مورد حساسیت پروتئین شیر گاو حتماً به پزشک متخصص تغذیه مراجعه شود، موضوعی که بیشتر در شیرخواران و در زمان شروع غذای کمکی مشاهده می‌شود و در چنین مواقعی جایگزین مناسب دیگری انتخاب می‌شود و شیر بز یا گوسفند و یا شتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، البته حساسیت شیر گاو در پخته آن و در غذاهایی مانند فرنی و شیربرنج دیده نمی‌شود.
وی افزود: همچنین در مورد حساسیت به لاکتوز هم باید بگوییم که این نوع حساسیت انواع مختلفی دارد، اما در نژاد ایرانی‌ها حساسیت شدید لاکتوز دیده نمی‌شود، علت اصلی این حساسیت کمبود آنزیمی به نام لاکتاز بوده و می‌توان با رعایت چند نکته ساده همچون مصرف شیر سرد یا گرم (هرکدام که برای آن فرد مناسب‌تر است) از مشکلات و علائمی همچون نفخ، دل درد، سنگینی و غیره جلوگیری کرد.
متخصص تغذیه با اشاره به اینکه کسانی که طولانی مدت شیر مصرف نکردند آنزیم لاکتاز در بدنشان کمتر ساخته می‌شود، بیان کرد: این افراد بهتر است که از مقادیر کم شروع کنند و میزان مصرف خود را به تدریج افزایش دهند و به دنبال جایگزین آن نباشند، زیرا شیر یک منابع غذایی بدون جایگزین بوده، اگر در ابتدا برایشان قابل تحمل نبود مقدار کمی کاکاهو اضافه کنند و یا اینکه شیر بدون لاکتوز بخورند و قرص لاکتاز را از داروخانه تهیه کرده و به آن شیر اضافه نمایند.
وی خاطرنشان کرد: سؤالی که به‌طور مکرر از سوی ورزشکاران و همچنین افراد مسن پرسیده می‌شود در خصوص مصرف قرص‌های کلسیم در جهت جلوگیری از عوارض بوده و در پاسخ به این افراد می‌گوییم که شیر فقط منبع کلسیم نیست و به جز آن منبع پروتئین بسیار ارزشمند هم هست و حتی کیفیت برخی از پروتئین‌های شیر از تخم‌مرغ که رفرنس کیفیت پروتئین هست بالاتر بوده، زیرا خود یک منبع منیزیم و منابع ویتامین‌های محلول در آب و چربی است.
عضو هیأت علمی گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اینکه غذا قطعاً بر دارو مقدم بوده است، گفت: حتی از نظر جذب هم به‌خصوص در مورد کلسیم باید بگوییم که کیفیت و مقدار کلسیمی که از طریق غذا جذب بدن می‌شود به مراتب بالاتر از کلسیمی بوده که از طریق قرص‌ها به بدن جذب می‌گردد، به‌طور مثال اگر یک قرص کلسیم ۵۰۰ میلی‌گرمی بخوریم قطعاً معادل مقدارش جذب نخواهد شد، چون خالص بوده و حالت رقابتی بالایی هم دارد، برعکس غذا که در طول روده جذب می‌شود و اگر ١٢۰ میلی‌گرم کلسیم غذایی مصرف کنیم مقدار بالاتری از آن جذب بدن می‌شود و این جذب بر حسب نیاز بدن بوده است.
وی همچنین در رابطه با محدودیت بیماران با مشکل سنگ کلیه، بیان کرد: ما به بیماران با مشکل سنگ کلیه که باید کاهش مصرف کلسیم را داشته باشند توصیه می‌کنیم که این کاهش را با حذف و کم کردن دیگر خوراکی‌ها و موادغذایی داشته باشند و آن را از شیر و لبنیات حذف ننمایند، زیرا بودن پروتئین و املاح شیر و لبنیات که از کیفیت بسیار بالایی هم برخوردار بوده لازم و ضروری است و نباید این مهم در امر غذایی حذف یا محدود گردد.